“Šumadijska šljivovica” oznaka je geografskog porekla koju je početkom avgusta posle dvogodišnje sertifikacije uspela da dobije Asocijacija proizvođača rakije “Šumadijska rakija”.
U Asocijaciji je 19 registrovanih proizvođača iz Šumadijskog okruga koji su uz podršku gradova i opština, ali i donaciju švajcarske organizacije SDC uspeli da za svoj proizvod izbore oznaku geografskog porekla.
Proizvodnja “Šumadijske šljivovice” počela je pre 15 dana ali će, pošto prema sertifikatu mora da odleži bar 18 meseci, na tržištu biti 2021. godine.
Predsednik Asocijacije Goran Mijailović kaže da je ovo prvo rešenje o priznavanju geografske oznake po novom zakonu koji je usaglašen s propisima EU:
- Šumadijska šljivovica je jedna rakija i svaka destilerija radi jednu vrstu rakije za sada, a za nas je bitno da ćemo preko sertifikata imati lakši izvoz rakije jer za proizvode s geografskim poreklom u EU nema carinskih barijera ni kvota.
Mijailović objašnjava da će svi potrošači biti sigurni u recepturu i kvalitet proizvodnje, jer je proizvodnja pod kontrolom Akreditacionog tela Srbije preko laboratorije “Jugoinspekta”.
Direktor Regionalne agencija za ekonomski razvoj Šumadije i Pomoravlja Nenad Popović kaže da oznaka geografskog porekla treba da predstavlja ozbiljan iskorak u smislu pozicioniranja šumadijske rakije na nacionalnom, regionalnom i globalnom tržištu:
- Da bi do toga i došlo, neophodna nam je ozbiljna podrška koju može da pruži samo država u smislu odgovarajućih fondova koji bi pomogli naše proizvođače koji već proizvode u registrovanim destilerijama, kao i one koji razmišljaju o tome.
Popović ističe da je ozbiljno ograničenje za tržišni plasman što se samo 25 odsto rakije proizvede u registrovanim destilerijama.
Načelnica Šumadijskog okruga Biljana Ilić Stošić prilikom promocije ovog sertifikata u Šumadijskom dućanu u Beogradu rekla je da je sigurna da se najbolje na svetu šljivovica proizvodi u Šumadiji.
- Lično mislim da je to najupečatljiviji proizvod sa područja Šumadije, i sada će se ograditi na surovom tržištu od mase serijskih proizvoda slične vrste – napravićemo brend.
Proizvođači rakije očekuju da će dobijanje oznake geografskog porekla pomoći i razvoju turizma a posetioci će biti sigurni u “Šumadijsku šljivovicu”. Kako se ova rakija pravi od šljiva samo iz Šumadije, računaju da će uspešna sertifikacija omogućiti i dalji razvoj voćarstva kao i da će doprineti povećanju zasada autohtone sorte “crvena ranka”.
Smatra se da je oznaka geografskog porekla ulaznica u svet, a udruženje Šumadijska rakija latilo se pionirskog posla i prvo u Srbiji pokrenulo inicijativu. Predsednik Udruženja Goran Mijailović ističe da procedure nisu preterano zahtevne:
- Celu proceduru kontrole proizvodnje Šumadijske šljivovice vodi ATS (Akreditaciono telo Srbije). Reč je o standardnoj proizvodnji, procedure nisu mnogo zahtevne i uglavnom je sve vezano za podrumarsku evidenciju koju i inače svi proizvođači vode. Potrebno je da se dokaže da je sirovina sa teritorije Šumadijskog upravnog okruga, što nije teško, jer se biljnom strukturom registrovanog poljoprivrednog gazdinstva. Po proceduri o geografskoj oznaci “Šumadijska šljivovica” destilerija mora biti registrovana na području Šumadijskog upravnog okruga a to su opštine Kragujevac, Topola, Aranđelovac, Knić, Lapovo, Batočina I Rača.
Zahtev Ministarstvu poljoprivrede za priznavanje prava na upotrebu registrovane geografske oznake podnosi se, pojašnjava Mijailović, nakon 18 meseci starenja rakije. Većina članova Udruženja zainteresovana je da uđe u ovaj poduhvat:
- Mi smo prvi u Srbiji koji smo zaštitili geografsku oznaku i koji će proizvoditi Šumadijsku šljivovicu sa geografskom oznakom po novom zakonu o Jakim alkoholnim pićima koji je usaglašen sa Evropskim propisima. Radi se po određenim procedurama i vrlo je teško da svi naši članovi uđu u ovaj poduhvat. Više od polovine članova su sada zainteresovani uglavnom oni koji su dugo u proizvodnji rakije. Verujem da će i ostali sledeće godine da uđu u proceduru zaštite.
Prednosti rakije koja će nositi oznaku geografskog porekla su velike, a predsednik Udruženja ističe da, nakon proizvodnje Šumadijske šljivovice, koja traje najmanje dve godine, sledi velika marketinška kampanja:
- Sam proces proizvodnje šumadijske šljivovice traje najmanje dve godine. Prvi proizvod bi trebao da izađe krajem 2021 godine, nakon čega sledi velika marketinška kampanja, kojom bi trebalo potrošače da upoznamo sa senzornim karakteristikama Šumadijske šljivovice. Kao što je Viski prepoznatljiv svuda u svetu, tako mi želimo da naša Šumadijska šljivovica bude prepoznatljiva kao vrhunski proizvod. Najpre u Srbiji, pa i u svetu. Da budemo najbolji u svetu, kada je reč o šljivovici.
Mijailović objašnjava da je Šumadijska šljivovica sada regionalno prepoznatljiv proizvod, da je reč o rakiji koja se proizvodi po određenoj proceduri i recepturi. Ono što je izdvaja od drugih rakija od šljive su domaći hrast kitnjak u kome odležava najmanje 18 meseci , stare rakijske sorte šljiva koje se gaje u Šumadiji, klima i zemljište koji daju poseban doprinos kvalitetu rakije.
- Šljiva ne voli teška zemljišta, zabarena i kotline, gaji se na većim nadmorskim visinama preko 400 metara, na lakšim zemljištima, na provetrenim i osunčanim terenima sa blagim nagibom. Ovakva šljiva daje odličan aromatski kompeks. Sve naše destilerije gaje šljivu na ovakvim terenima pa je zato naša rakija prepoznatljiva i razlikuje se od drugih proizvođača iz Srbije.
Tekst je objavljen u okviru projekta Sa ukusima zavičaja pred Evropu, koji partnerski realizuju udruženja Šumadinka iz Kragujevca, Omnibus iz Pančeva i RTV Šabac iz Šapca, na sajtovima www.glassumadije.rs, www.pancevo.city i www.sabac.tv
Projekat je podržalo Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije