Izborni inženjering, odnosno organizovane migracije birača i manipulacije biračkim spiskom, najvidljivije na beogradskim izborima, jedan su od izbornih poraza države i vladavine prava.Izostanak podataka o tome na koji način i po kojim osnovama se vrše promene u biračkom spisku hroničan je i produbljuje nepoverenje javnosti u njegovu ažurnost i integritet iz izbora u izbore. Tokom izbornog procesa, Crta je posvetila posebnu pažnju tipičnim problemima koje imaju birači u dodiru sa biračkim spiskom. ŠTA SMO SVE ZABELEŽILI: Crta je pre izbornog dana primila više stotina prijava građana, koje se odnose na lica koja se nalaze u Jedinstvenom biračkom spisku, a ne bi trebalo.Česti razlozi za to su da se status ovih lica u službenim evidencijama promenio (umrli, odselili se, itd.), ili su u pitanju nepoznata lica koja su na adrese građana primila pozive za glasanje – u medijima poznati kao “fantomi”. Pre izbornog dana, pojavili su se čak i pojedini navodi građana da im je biračko mesto izmešteno iz Beograda, ili iz opština van Beograda u Beograd. Svi ovi navodi su po prvi put ozbiljno pozvali na razmatranje mogućnosti organizovane migracije birača zarad glasanja na lokalnim izborima sa ciljem promene izborne volje građana.Jedan od primera koje je Crta zabeležila bio je primer jedne osobe iz Beograda, kojoj je dozvoljeno da glasa samo na lokalnim izborima, a ne i na parlamentarnim, jer je u biračkom spisku za te izbore njena adresa bila registrovana u Crnoj Gori. Ta osoba je čitav život živela na istoj adresi u Beogradu i nikada nije ni posetila dotični crnogorski grad. U drugom slučaju je mladiću iz Beograda koji je nedavno postao punoletan, bilo dozvoljeno da glasa na opštinskim izborima, ali je za parlamentarne izbore bio registrovan u jednom gradu u Vojvodini, iz nepoznatih razloga. Osim toga, mnogi građani su prijavljivali da su primili obaveštenja o izborima za svoje preminule članove porodice. Kontaktirali su nas i birači kojima je, na osnovu zahteva koji su podnošeni sa njihovim falsifikovanim potpisima, u birački spisak upisan podatak da će na parlamentarnim izborima glasati po mestu boravišta u inostranstvu, konkretno, u Banjaluci. Do Posmatračke misije Crte došao je i podatak da je jednom biraču, mimo njegovog znanja, upisan podatak da će na izborima glasati po mestu boravišta u Zrenjaninu, iako u tom gradu nikada nije boravio. Uz to smo, na osnovu svedočanstava i materijalnih dokaza nedvosmisleno utvrdili da su u pojedinim slučajevima korišćeni mehanizmi masovnih nezakonitih prijava prebivališta. Očigledne primere predstavljaju objekti u ulici Danijelova broj 9 u gradskoj opštini Voždovac u Beogradu i na adresi Marka Kraljevića broj 9 u gradskoj opštini Savski venac, na kojima je za glasanje na lokalnim izborima prijavljen izuzetno veliki broj birača (129, odnosno 110) od kojih mnogi nisu imali prebivalište u Beogradu niti u Srbiji pre izbora 2022. godine. Svaka manipulacija biračkim spiskom urušava legalitet i legitimitet izbora. Zbog ovih i mnogih drugih manipulacija smatramo da vanredni parlamentarni i beogradski izbori nisu bili slobodni i pošteni. |
Ceo izveštaj Posmatračke misije Crte dostupan je ovde |